“Alle gelukkige gezinnen lijken op elkaar, elk ongelukkig gezin is ongelukkig op zijn eigen manier”, schrijft Leo Tolstoj in zijn klassieker Anna Karenina. Het wordt gezien als een van de mooiste zinnen ooit in de wereldliteratuur.

Een grote verrassing

Een paar weken nadat Angela een jongen heeft leren, zegt ze smoorverliefd tijdens een strandwandeling: “Ik heb het gevoel dat ik je hélemaal ken.” Waarop hij antwoordt: “Dan heb ik je vast nog niet verteld over de gewapende overvallen van vroeger.”
Op de foto hiernaast zie je trouwens dat ze lacht. Dat is niet omdat de geschiedenis haar trots maakt, maar omdat ze – zowel in zichzelf als samen – een flink proces doormaakte. De ervaring werd een bron van transformatie, bewustzijnsgroei en verdieping.
Het voorbeeld is misschien wat extreem, maar verhalen over groei en transformatie verwarmen mijn ziel. Dít zijn de verhalen die ik het liefst vertel, omdat ze een bredere en eerlijkere blik geven op menszijn.

Misschien klinkt het gek, maar ik ben dól op dingen die niet goed gaan.

Ik trouwde eens een bruidspaar dat elkaar kende van de middelbare school. Hij was al jaren verliefd en plaagde haar, zij háátte hem. Elke week vroeg hij haar mee uit, elke week zei ze nee. In de laatste klas vroeg hij op een dag wat hij moest doen voor een date. “Een tien op je eindrapport”, was het antwoord, met andere woorden: nooit. Maar hij ging rekenen. Tegen de lerares Engels zei hij dat hij voor het laatste proefwerk een 16 moest halen om gemiddeld een 9,5 te staan, voor een date. De juf verkocht haar huid duur, hij moest een opstel van 30 kantjes over Shakespeare schrijven. Lang verhaal kort: de 9,5 werd naar boven afgerond en de eerste date bleek een succes. Jaren later mocht ik ze trouwen, zij inmiddels ook stapelverliefd, ondanks de méér dan stroeve start.

Ook als dagvoorzitter ben ik áltijd op zoek naar momenten waar we van kunnen leren. Simpelweg omdat fouten ons harder laten groeien dan een exclusieve opsomming van alles wat goed ging. Een directeur vertelde eens op het podium over een zeer succesvolle en lucratieve innovatie. Toen ik vroeg naar de kinderziektes die ze hadden overwonnen, kon hij ook na lang aandringen niks bedenken. Een gemiste kans om via storytelling een organisatiecultuur te creëren waarin we samen leren en groeien.

Aan transformatie en groei heb ik zelfs een hele podcast gewijd. Want of je nou mislukt als topschaatsster of de holocaust overleeft, of je nou vier miskramen meemaakt of gepakt wordt voor drugshandel, het ongeluk klopt zo nu en dan bij ons allemaal op de deur. En waar het dan om gaat is dat we groeien als mens, misschien zelfs een betere versie van onszelf uitvinden.

ik schijn hierin wat af te wijken van de norm

Maar ik doe het met overgave, het is wie ik ben, ook als ik daarmee afwijk van de norm.
“Liefde kweekt bloemen in het hart, lijden wiedt er het onkruid uit”, dichtte H.J. Schimmel in de negentiende eeuw. Daar geloof ik in. We bestaan uit de dag en de nacht, alleen het hele verhaal maakt ons als méns compleet, en het leven interessant.